Joke de Kock heeft op 9 mei 2017 afscheid genomen als voorzitter van de NVVK. Zij is voor velen het gezicht van de NVVK. In de afgelopen periode is er binnen en buiten de NVVK veel gebeurd waarbij Joke een belangrijke rol heeft gespeeld. Tijd om terug te blikken, maar zeker ook om vooruit te kijken.

 

Joke, je bent nu 7 jaar voorzitter geweest van de NVVK. Wat waren volgens jou de meest belangrijke successen van de NVVK in deze periode?

We hebben de afgelopen jaren gezien dat de doelgroep van de schuldhulpverlening veel diverser is geworden. Mede door de economische crisis en de crisis op de huizenmarkt kwamen bijvoorbeeld plotseling mensen met een modaal inkomen en een eigen huis bij onze leden om hulp vragen. In de jaren daarvoor waren dit toch vaak mensen met een laag inkomen of een uitkering en een huurwoning. Waar ik heel trots op ben is dat de NVVK-leden erin zijn geslaagd om oplossingen voor deze nieuwe doelgroepen te ontwikkelen. Dat is gelukt, omdat onze leden zich open en flexibel hebben opgesteld om de nieuwe uitdagingen aan te gaan. Ook de medewerkers van onze leden zijn gerichter opgeleid en getraind om met veranderde omstandigheden om te gaan. Met nieuwe soorten klanten zijn trouwens ook nieuwe schuldeisers bij ons in beeld gekomen.

 

Welke nieuwe schuldeisers bedoel je dan?

Bepaalde schuldeisers kennen we natuurlijk al langer, zoals gerechtsdeurwaarders en financieringsondernemingen, en daarmee onderhouden we vanuit de NVVK goede contacten. Inmiddels hebben we echter ook de samenwerking gezocht en gevonden met een aantal grote hypotheekverstrekkers. In de jaren voor de crisis was dit nog een redelijk onbekende schuldeiser. Over het algemeen zie ik dat de samenwerking met alle schuldeisers verbeterd is. En dat is mede omdat schuldeisers de NVVK echt beschouwen als een kwaliteitskeurmerk. Natuurlijk zijn er wel eens meningsverschillen, maar over het algemeen kunnen we stellen dat schuldeisers de NVVK-leden associëren met organisaties die uniforme en hoogwaardige dienstverlening bieden. Dat is een groot succes. Voor een belangrijk deel is dit te danken aan de NVVK-audit, die elke drie jaar bij onze leden wordt afgenomen sinds 2012.

 

Dit is hoe de NVVK van buitenaf wordt bezien. Hoe kijk jij van binnenuit naar de vereniging?

Ik zie een vereniging van leden. Leden die sterk betrokken zijn bij het wel en wee van hun klanten. De medewerkers zijn verknocht aan hun vak en willen echt het verschil maken. Daarbij gaat het niet alleen om het cijfermatige resultaat, maar juist ook om de wijze waarop je met je klant, met de schuldeisers en met je werk omgaat. En omdat er zoveel betrokkenheid is, hebben we een levendige, dynamische vereniging met veel onderlinge verbondenheid. Het collectief is de kracht van de NVVK en daar hoort iedereen bij.

 

Waren er in de afgelopen jaren ook gebeurtenissen waardoor je dacht “waar ben ik aan begonnen”?

Zonder meer het Landelijk Informatiesysteem Schulden, het LIS. Het LIS beoogde een digitale index te creëren, waarin schuldeisers hun vorderingen konden verwerken. Dat had de schuldhulpverlening enorm geholpen en voorkomen dat mensen schulden konden maken. Er is door alle betrokken partijen heel veel energie ingestoken. Mede daardoor was het resultaat dat het LIS er uiteindelijk niet kwam, zeer teleurstellend. Niet alleen voor de NVVK, maar ook voor de andere partijen. We hebben er zeker van geleerd, maar dit proces heeft sporen achtergelaten.

 

Vind je dat we binnen de NVVK voldoende kritisch naar ons zelf kijken? Leren we voldoende uit ervaringen?

Ik vind van wel. De NVVK doet veel aan ordening en ontwikkeling binnen de branche van schuldhulpverlening. Dat is ingewikkeld als je ziet hoe snel ontwikkelingen in het sociale domein in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. Ik vind dat we er heel goed in zijn geslaagd om ons aan de eisen van de tijd aan te passen, de NVVK-leden én de branche als geheel. En dat moeten we als NVVK blijven doen, ook nu zijn er weer ontwikkelingen waar we in toekomst iets mee moeten.

 

Kun je daarvan voorbeelden noemen?

De vraagstukken rondom digitalisering en de discussies over privacy, die hierbij een rol spelen, vormen een belangrijke ontwikkeling. Maar ook de vraag hoe wij schuldhulpverlening betaalbaar houden. Daarbij zien we dat veel opdrachtgevers aanbestedingen uitschrijven en bij de beoordeling helaas niet in de eerste plaats kijken naar de kwaliteit van dienstverlening. Verder zijn er allerlei nieuwe spelers op het bredere terrein van de schuldhulpverlening. Dat betekent iets voor ons aanbod en hoe wij dat in de markt zetten. Hierbij is imago een belangrijke factor. Ik kom nog vaak bestuurders tegen, op zowel gemeentelijk als landelijk niveau, die te weinig kennis hebben van de schuldhulpverlening. In de komende jaren is dat een belangrijk aandachtspunt voor de branche. De NVVK moet zichtbaar zijn bij alle relevante stakeholders met een herkenbaar profiel en een duidelijke boodschap.

 

Je was de eerste vrouwelijke voorzitter van de NVVK. Hoe was dit voor jou?

Dat klopt, en toen ik begon als voorzitter viel mij op dat overal in de bestuurs- en directiekamers vooral mannen zaten. Een vrouwelijke voorzitter was zeker geen vanzelfsprekendheid. En het moge duidelijk zijn: er zijn echt verschillen tussen mannen en vrouwen, vooral in de communicatie. Mannen zijn ook lang niet zo doelgericht als soms wordt verondersteld en vrouwen kunnen ook “typisch mannelijke” eigenschappen bezitten. Ik denk wel dat je als vouw soms anders wordt benaderd dan een man. Daar moet je je van bewust zijn als je een bestuurskamer binnenloopt, dan kun je er ook op anticiperen.

 

We kennen jou als gedreven en energieke voorzitter. Waar komt die energie en gedrevenheid vandaan?

Ik ben opgegroeid in een familie waar een aantal waarden belangrijk was: solidariteit, betrokkenheid, maar ook discipline. Ik merk dat dit zich heeft vertaald in wat ik nu belangrijk vind. Ik word écht geraakt door onrechtvaardigheid en ik moét er iets mee. Ik geloof ook echt dat ik verschil kan maken. Voor mij geldt “practice what you preach”. Het zou vreemd zijn als ik iets van een ander vraag wat ik zelf niet doe.

 

Tot slot Joke, jouw voorganger heeft de NVVK beschreven als een brullende muis: een relatief kleine organisatie met een sterke stem. Hoe zou jij de NVVK willen typeren?

De NVVK heeft verschillende kwaliteiten. De NVVK is vaak de kanarie, die als eerste signaleert dat het misgaat en dat er écht iets moet gebeuren. Net als de kanaries die in de mijnen mee werden genomen om te waarschuwen voor de mijngassen. Tegelijkertijd is de NVVK ook als een leeuw die ergens voor staat en daar ook voor wil strijden.

 

En jouzelf?

Schuldhulpverlening is voor mij als een virus, eenmaal besmet, raak je het nooit meer kwijt. Het is een boeiend uitdagend werkveld dat je nooit verveelt.

Joke, dank je wel voor het interview en voor jouw grote inzet in de afgelopen jaren.