Jaarverslag 2016

“Schuldhulpverlening is een vak.
Kwaliteit staat in onze dienstverlening bovenaan”

Marco Florijn, voorzitter NVVK

Beter, sneller en meer mensen helpen

Visie NVVKIn 2016 is er weer veel gebeurd. De NVVK was op allerlei fronten actief om schuldhulpverlening en sociaal bankieren te versterken en de leden in hun dagelijkse werk te ondersteunen. Zowel binnen als buiten de vereniging is er gesleuteld aan de juiste randvoorwaarden.

Het is van belang om de financiële problemen van mensen bij het brede publiek onder de aandacht te brengen. Het televisieprogramma ‘Schuldig’ van de npo/HUMAN heeft in de beeldvorming hierover veel betekend. In deze documentaire worden de inwoners van een volkswijk bij hun dagelijkse strijd tegen schulden gevolgd. ‘Schuldig’ heeft een grote bijdrage geleverd in de bewustwording bij het grote publiek over (de gevolgen van) particuliere schulden. https://www.human.nl/schuldig/over-schuldig.html

2016 was ook het eerste jaar dat wij uitvoering hebben gegeven aan onze Visie 2020, ‘Beter, sneller en meer mensen met schulden helpen’ . Er is veel aandacht uitgegaan naar het realiseren van onze strategische doelen. Centraal staan in de visie het bevorderen van kwaliteit en vakmanschap én het verbeteren van het stelsel waarin de schuldhulpverlening werkt. We ordenen de resultaten van 2016 langs deze twee lijnen.

Pamflet ‘Naar een betere aanpak van schulden en armoede!’

Samen met enkele belangrijke samenwerkingspartners schreven we een lobbydocument voor de Tweede Kamerverkiezingen 2017 en lobbyden we stevig in Den Haag.

Ongeveer een jaar voor de Kamerverkiezingen van 2017 zijn wij begonnen aan onze lobby. Doel is steeds om de politiek en beleidsmakers in Den Haag van die informatie te voorzien die zij nodig hebben om schuldhulpverlening in goed beleid om te zetten. Deels hebben wij zelf actie ondernomen en de verschillende politieke partijen benaderd met onze belangrijkste wensen. Maar we trokken ook samen op met onze partners. In samenwerking met de VNG, Sociaal Werk Nederland en Divosa schreven wij het pamflet ‘Naar een betere aanpak van schulden en armoede!’. Hiervoor hadden de media en politieke kringen veel aandacht.
Het pamflet hekelt het ingewikkelde systeem waarbinnen schulden ontstaan en waarbinnen de schuldhulpverlening moet werken en roept zij op tot een verregaande vereenvoudiging van ons stelsel. In het bijzonder wordt gepleit voor het afschaffen van de wettelijke preferentie en bronheffing, voor een bredere toegang tot het beslagregister en een eenvoudiger toeslagensysteem.

Breed wettelijk moratorium

Mede door de lobby van de NVVK is dit instrument in 2016 aan de Kamer voorgelegd en aangenomen

In de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening wordt in artikel 5 een Breed wettelijk moratorium (Bwm) aangekondigd. In 2016 is, na vele jaren van discussie en veel druk door de NVVK, een voorstel ingediend bij de Tweede Kamer. Het Bwm beoogt onwelwillende schuldeisers te dwingen hun invorderingsmaatregelen tijdelijk stop te zetten, een adempauze om de financiële situatie van een klant te stabiliseren. Het Bwm is een soort “laatste redmiddel”. De NVVK heeft gelobbyd voor een Breed moratorium dat voor schuldenaren en schuldhulpverleners makkelijker toegankelijk zou zijn, dan die nu op 1 april 2017 in werking is getreden. Desondanks hopen wij dat de NVVK-leden van dit nieuwe instrument, wanneer nodig, gebruik zullen maken en dat daardoor meer mensen geholpen kunnen worden. Voor haar leden en schuldeisers heeft de NVVK een handreiking opgesteld, dat handvaten biedt voor de praktijk.

Visie op digitale samenwerking

In 2016 formuleerde de NVVK een visie op het verbeteren en versnellen van de communicatie met schuldeisers door middel van digitalisering

De NVVK heeft de knelpunten van de huidige wijze van communicatie met de schuldeisers geanalyseerd. Daarbij is vastgesteld dat het communicatieproces nu nog veel problemen kent. De huidige communicatie is te arbeidsintensief, te informatie-intensief, men kan elkaar onvoldoende vinden en de zwakste schakel (non response of te langzame respons) bepaalt het hele proces. Vastgesteld is dat er bij de schuldhulpverlening en bij de schuldeisers een gedeelde behoefte is tot snellere en betere communicatie. Om hier verder invulling aan te geven is er een visie op digitale samenwerking met schuldeisers geformuleerd. Uitgangspunt is dat de technische mogelijkheden er zijn. Er zou daarom naar een portal toegewerkt moeten worden, waarbinnen uitwisseling van informatie op een gestandaardiseerde en veilige manier plaatsvindt. Dit is een lange termijn doelstelling waar stapsgewijs naartoe wordt gewerkt. In de visie worden de stappen benoemd die moeten leiden tot een betere digitale samenwerking. Daarin trekken wij samen met de schuldeisers op.

Nieuw ondersteuningsprogramma Schuldhulpverlening

De NVVK liet haar stem horen bij de evaluatie van de Wgs en heeft mede vormgegeven aan een nieuw ondersteuningsprogramma Schuldhulpverlening

Evaluatierapport Berenschot Wet gemeentelijke schuldhulpverleningIn 2012 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) ingevoerd. Sindsdien werken de NVVK-leden binnen dit wettelijke kader. De NVVK is voorstander van de Wgs en was er steeds van overtuigd dat de Wet onder andere zou zorgen voor meer uniformiteit in de manier waarop schuldhulpverlening wordt uitgevoerd. In 2016 is de Wgs na 4 jaar geëvalueerd op hetgeen de Wet concreet in de praktijk heeft opgeleverd. Bij de evaluatie heeft de NVVK duidelijk benoemd wat sinds 2012 beter gaat en waar nog knelpunten zijn. De evaluatie is een duidelijk document: de schuldhulpverlening werkt inderdaad uniformer en vanuit een hoger gemiddeld kwaliteitsniveau. De toegang tot de schuldhulpverlening is echter nog onvoldoende geregeld. Om de schuldhulpverlening te ondersteunen haar werk te optimaliseren heeft staatssecretaris Klijnsma een ondersteuningsprogramma in het leven geroepen. Binnen dit programma zal in de volgende jaren onder andere worden gewerkt aan verdere professionalisering van de beroepsgroep schuldhulpverleners. Lees hierover verder bij Leer- en ontwikkelprogramma Schuldhulpverlening.

Inbedding Beschermingsbewind

De NVVK besloot in 2016 om beschermingsbewind een vaste plaats te geven in de financiële dienstverlening van NVVK-leden

In 2016 heeft de NVVK in haar Algemene Ledenvergadering besloten om beschermingsbewind een vaste plaats te geven in het dienstenaanbod van NVVK-leden. De inbedding van beschermingsbewind binnen het NVVK dienstenaanbod is ingegeven door de forse toename van het aantal bewinden; de NVVK wil de toekomstige ontwikkelingen hierin mede vormgeven. Het is vanaf 1 januari 2017 mogelijk om lid te worden van de NVVK, ook wanneer een organisatie alleen beschermingsbewind aanbiedt en geen schuldhulpverlening of sociaal bankieren. De NVVK profileert zich hierdoor meer dan ooit als branchevereniging voor de meest brede dienstverlening om mensen met financiële problemen te helpen. Beschermingsbewind is een vergaand instrument waardoor een persoon door een rechtbank onder bewind wordt gesteld. De onder bewind gestelde verliest alle financiële zelfstandigheid, een bewindvoerder treedt vervolgens als belangenbehartiger op.

 

Leer- en ontwikkelprogramma Schuldhulpverlening

Wij werkten samen met VNG, Divosa, Sociaal Werk Nederland en Landelijke Cliëntenraad om het vakmanschap binnen de schuldhulpverlening een flinke impuls te geven

 

leerprogramma ism VNG, Divosa, NVVK Sociaal Werk NederlandDe VNG, Sociaal Werk Nederland, NVVK, Landelijke Cliëntenraad en Divosa hebben in 2016 de handen in één geslagen met het ondersteuningsprogramma om een flinke impuls te geven aan de gemeentelijke schuldhulpverlening binnen het brede sociale domein. Met dit programma investeren wij in de toekomst en leggen wij een solide en duurzame basis onder een professionele uitvoering waarbij we gebruik maken van bestaande en nieuwe wetenschappelijke inzichten. Het is geen fysiek instituut maar een leer- en ontwikkelprogramma, dat zich in eerste instantie richt op het versterken van het vakmanschap van de uitvoeringspraktijk. Het biedt uitvoerders (professionals en vrijwilligers), bestuurders en beleidsmedewerkers, managers en (cliënten)raden een professionele basis in de vorm van opleiding, kennis en uitwisseling. Een broedplaats waar leren, praktijk en professionele kwaliteit bij elkaar komen. In 2017 werken wij aan de totstandkoming van het leer- en ontwikkelprogramma.

De Kernwaarden van dit programma zijn:

  • Verbindend: bestaande kennis en projecten worden ingebed in het programma
  • Duurzaam: de opbrengsten van het programma moeten van waarde blijven
  • Van belang: aansluitend bij behoeften van allen die werkzaam zijn in de keten van schuldhulpverlening
  • Integraal: alle onderdelen zijn met elkaar verbonden, en het geheel is bruikbaar in het sociaal domein
  • Meetbaar: de opbrengsten moeten meetbaar zijn; het programma wordt gemonitord


Dienstverlening voor de leden

In 2016 ontplooiden wij tal van activiteiten die de NVVK-leden helpen bij het bevorderen van kwaliteit en vakmanschap

 

NVVK leden tijdens jaarvergadering Vanuit de NVVK wordt altijd veel inzet gepleegd op dienstverlening aan de leden én op de kwaliteit van de dienstverlening die leden op hun beurt leveren aan klanten. Doel is dat meer mensen een beter product leveren. Dit doet de NVVK onder meer door de leden te ondersteunen in hun dagelijks werk. Dat gebeurt op verschillende manieren.

  • Wij organiseerden in 2016 verschillende expertmeetings- en studiedagen waar kennis interactief werd uitgewisseld.
  • Kennis werd ook op het Verenigingsbureau ontwikkeld en aan leden beschikbaar gesteld, zoals bijvoorbeeld de notitie Schuldhulpverlening en overlijden.
  • Een belangrijke ontwikkeling was de volledige vernieuwing van het zogenaamde ‘brievenboek’, een uitgebreide verzameling brieven waarmee NVVK-leden met klanten en schuldeisers communiceren. De brieven in het brievenboek kunnen fysiek of digitaal worden verzonden.
  • Een andere belangrijke ontwikkeling was de invoering van een nieuw digitaal programma voor de NVVK-audit. De NVVK-audit borgt de kwaliteit van het werk dat door NVVK-leden wordt geleverd. Met het nieuwe programma kunnen de NVVK-leden de audit efficiënter doorlopen en laten toetsen op de kwaliteit van hun dienstverlening.